Sommige mensen hebben een favoriete vakantiebestemming, een favoriet gerecht of een favoriete kunstenaar. Ik heb een favoriete vogel. Dat klinkt misschien raar, maar het is echt zo. Ik heb een enorm zwak voor de scholekster.
Dat begon ruim 30 jaar geleden. Ik woonde in Amstelveen en ging regelmatig met de fiets naar mijn werk in Diemen. In het polderlandschap tussen mijn huis en de Amstel zag ik door het jaar heen tal van weidevogels en trekvogels. Eén soort vogel trok mijn bijzondere aandacht. Hij was zwart-wit en had bleek-roze poten en een lange oranje snavel. Wat was dat voor een mini-ooievaar die zo zelfverzekerd door het veld liep? En die, als hij over je hoofd scheerde, zo’n schril geluid maakte?
Ik wist het niet. Navraag in mijn directe omgeving leverde geen bruikbare antwoorden op. En er was ook nog geen Google om me verder te helpen. Dus ging ik op een dag naar De Slegte in Amsterdam, op zoek naar een boek over vogels. Een medewerker raadde me het boekje Zien is kennen aan. Na enig zoeken wist hij een exemplaar voor me te vinden. Ik bladerde gretig het hele boekje door tot ik bij nummer 126 eindelijk mijn gevederde vriend herkende en zijn naam ontdekte: Scholekster (in de volksmond ook wel Bonte Piet of Strandkieft genoemd).
Vanaf dat moment had mijn vogel een naam en kende ik een aantal van zijn bijzonderheden. De maanden daarna leek het alsof ik alleen nog maar meer scholeksters zag. Schel schetterende zwermen in de lucht en kolonies koddige kuieraars in het veld. Ik weet niet of het mijn favoriete vogel werd omdat ik hem zo makkelijk kon herkennen, of dat ik ze zo makkelijk herkende omdat het mijn favoriete vogel was. Een soort kip-of-ei kwestie, maar dan als scholekster-variant. Hoe dan ook, scholeksters maken me altijd vrolijk.
Maar tegenwoordig loert er gevaar. Het gaat namelijk helemaal niet goed met de scholekster. De populatie is de afgelopen twintig jaar flink kleiner geworden. Datzelfde gebeurt met andere weidevogels als de grutto en de kievit.
Het bijzondere van de scholekster is dat hij heel flexibel is. Vanwege allerlei bedreigingen wijkt hij ook uit naar stedelijke gebieden. Maar daar wachten weer nieuwe uitdagingen en problemen. Omdat de scholekster zowel op het platteland als in de stad het zwaar te verduren heeft is 2023 uitgeroepen tot jaar van de scholekster. Het is echt waar. Niet alleen in China worden jaren naar een dier genoemd, ook in Nederland gebeurt dit.
De stichting Sovon en Vogelbescherming Nederland zetten sinds enkele decennia ieder jaar één vogel in de schijnwerpers omdat hij bijzondere aandacht en bescherming verdient. Hoe hard dit nodig is voor de scholekster blijkt wel uit het feit dat het nu voor de tweede keer in vijftien jaar is dat de scholekster is uitverkoren. Zo groot zijn de zorgen dus. De herhaalde nominatie laat zien dat de scholekster een pechvogel geworden is. Een paar jaar geleden bleek dat ook al uit de oprichting van de Stichting Onderzoek Scholekster, met als passende afkorting SOS.
Zowel deze stichting als de organisaties achter het jaar van de scholekster willen zien te achterhalen waarom het zo slecht gaat met deze sympathieke vogel. Daarvoor is veel onderzoek nodig. Dit weekend is er een heuse scholekster-telling.
“In het weekend van 6 en 7 mei organiseren we een landelijke – stadse – scholekstertelling, waar iedereen aan mee kan doen. In dit Jaar van de Scholekster willen we namelijk graag weten hoeveel scholeksters er in de bebouwde kom voorkomen. Zijn ze ook vanuit jouw tuin te zien of te horen? Geef het door! Aanmelden voor deze telling kan alvast via tuintelling.nl.”
En we kunnen nog meer doen om de scholekster een steuntje in de rug te geven. Kijk op : https://www.vogelbescherming.nl/actueel/bericht/doe-mee-met-het-jaar-van-de-scholekster .
Warm aanbevolen, wat mij betreft!